…..

HUYẾT HOA

…..

X.Y.Thái Dịch Lý Ðông A

…..

I-HUYẾT HOA

…..

8- BASTILLE

…..Kant là người hy vọng và thất vọng cuộc 1789. Trong cái hy vọng của Kant với loài người mà Kant đại biểu, tỏ lộ ra rõ rệt cái lý tính thực tiễn sẵn có, cần có và phải có cho 89. Ba cái luật lớn của luân lý, hợp lý chủ nghĩa: “Phải coi tự mình là mục đích, tuyệt không phải coi là thủ đoạn“, như thế tự mình với đời sống, tự mình là thực thể của cái lý tưởng trong thuần túy lý tính hiện thân trên thế gian. Phải làm cho tự mình và đời sống tự mình thành một mục đích của cái lý tưởng đó.

 …..Như nếu coi tự mình là thủ đoạn thì người khác và tất cả loài người, mình cũng chỉ là thủ đoạn bên ngoài tự mình mà thôi. Phải cả người khác với loài người đều là mục đích, người đứng trước người là thần thánh. Thần thánh là đại biểu của lý tưởng, là hình tượng của cao cả lý tưởng, cao cả tuyệt đối, là thật, là lành và là đẹp. Phải coi tự mình là một vật mình phải thờ phụng và nâng lên thật lành và đẹp, đối với người cũng như thế.

 …..Nhưng mà lý tưởng đó vào đời phải trải qua đấu tranh, sự đấu tranh để thắng cả tự mình với tất cả những ác thế lực nữa thì sự đấu tranh đó nổ bùng bằng sự phá vỡ Bastille, kiến trúc của phong kiến, chuyên chế, bất đạo đức và bất bình đẳng. Bastille là tượng trưng của tội ác. Phá vỡ Bastille là làm thức tỉnh toàn thể dân Pháp với tất cả gậy gộc, sẻng, cày ra hoàn thành trận Valmy đuổi hết xâm lăng.

 …..Cái khí thế của nó sinh ra Napoléon. Cái trí tuệ của nó cải biến hết thảy tư tưởng và chế độ trên thế giới.

 …..Trước bàn thờ Tổ Quốc, thờ sùng phụng đấng tối cao và lý tính, việc đó cắt nghĩa hết cả, việc ấy là nhân đạo chủ nghĩa của lý tính chủ nghĩa và dân tộc nguyên tắc của lý tính chủ nghĩa. Tổ Quốc đây phải trở về cái thực thể của đời sống quốc dân trên huyết tính của Lý là lý trí của khoa học mà đối với xã hội là lý tính của đạo đức.

 …..Dân chủ phải xây đắp lại trên nền tảng chân chính ấy.

 …..Nhân quyền hiến chương phải có bảo chướng bằng tự đời sống tinh thần và vật chất của mỗi người trên tất cả mọi người.

…..

X.Y. Thái Dịch Lý Ðông A

…..
Gió Ðáy thuộc Duy Dân Học Xã
xuất bản lần thứ nhất tại Sài Gòn, Việt Nam
ngày 7 tháng 10 năm 1969 (Kỷ Dậu 4848 tuổi Việt)

Quay Trở  Về

Tìm Kiếm