ÔNG NGÔ ĐÌNH DIỆM LÀM QUAN:
quan gì? ở đâu? vào thời-gian nào? lúc bao nhiêu tuổi?
Về nhân-vật Ngô Đình Diệm, đến nay đã có rất nhiều sách & báo đề-cập rồi.
Nhận thấy có nhiều mâu-thuẫn trong các tài-liệu lịch-sử về lý-lịch của một nhân-vật lịch-sử mà các tác-giả liên-quan viết ra, hôm nay tôi xin nêu lên vài điểm bất-minh, bài này nói riêng về các chức-vụ của ông Ngô Đình Diệm dưới thời Hoàng-Đế Bảo Đại, để mong tìm ra Sự Thật.
1/ Theo giáo-sư Nguyễn Lý Tưởng, trong bài “Bổ Túc Vài Điều về Họ Ngoại của Cố Hồng Y (Nguyễn Văn Thuận)” thì:
“Ông Ngô Đình Diệm (1901-1963)
Năm 1918 (vào năm 17 tuổi) thi vào trường Hậu Bổ, sau 03 năm tốt nghiệp (tức 1921, vào năm 20 tuổi), lần lượt giữ các chức vụ:
Tri huyện Hương Thủy (1922, vào năm 21 tuổi),
Tri huyện Quảng Điền (1923, vào năm 22 tuổi),
Tri phủ Hải lăng (1925, vào năm 24 tuổi),
Quản đạo Ninh Thuận (1927, vào năm 26 tuổi),
Tuần vũ Bình Thuận (1930, vào năm 29 tuổi),
Thượng Thư Bộ Lại (1933, vào năm 32 tuổi) được hơn 02 tháng thì từ chức…”
2/ Theo tiến-sĩ Nguyễn Đình Tuyến, trong cuốn “Những Biến Cố Lớn trong 30 Năm Chiến Tranh tại Việt Nam 1945-1975”, Đại Học Đông Nam, Houston, TX, USA, 1995, trang 85, thì:
“Sau khi tốt nghiệp trường Hậu Bổ vào lúc 25 tuổi (tức 1926) (chứ không phải 1921 tức vào năm 20 tuổi như giáo-sư Tưởng viết), ông được cử giữ chứcTổng Đốc Phan Thiết (chứ không phải là Tuần Vũ Bình Thuận như giáo-sư Tưởng viết; và tiến-sĩ Tuyến không kể đến các chức-vụ của ông Diệm sau khi ra trường trước đó)…”
3/ Theo tiến-sĩ Hoàng Ngọc Thành, trong cuốn “Những Ngày Cuối Cùng của Tổng Thống Ngô Đình Diệm”, Quang Vinh & Kim Loan & Quang Hiếu, San Jose, CA, USA, 1994. trang 22-23, thì:
“Ông Ngô Đình Diệm là con trai thứ ba (chứ không phải là thứ tư, như giáo sư Tưởng viết) của ông Ngô Đình Khả.
Ông tốt nghiệp năm 1924 khi mới 23 tuổi, (chứ không phải là năm 1921 tức vào năm 20 tuổi như giáo-sư Nguyễn Lý Tưởng viết; và cũng không phải là năm1926 tức vào năm 25 tuổi như tiến-sĩ Nguyễn Đình Tuyến viết) ông sinh ngày 3-1-1901.
Từ năm 1924 đến 1933, ông lần lượt được bổ nhiệm làm:
tri huyện Hương Trà, (là chức-vụ và địa-phương mà các tác-giả khác không đề-cập đến, nhưng tác-giả Hoàng Ngọc Thành lại không nêu rõ là vào năm nào)tỉnh Thừa Thiên,
tri phủ Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị,
quản đạo tỉnh Ninh Thuận tại Phan Rang,
Tuần Vũ Phan Thiết (Phan-Thiết là tên của tỉnh-lỵ tức Thị-Xã chứ không phải là tên của Tỉnh – Bình Thuận).
Đến ngày 2-5-1933, ông Ngô Đình Diệm được cử làm thượng thư bộ Lại, tức bộ nội vụ…
và ông từ chức, vào tháng 9 năm 1933” (tức là làm Thượng-Thư Bộ Lại khoảng 4 tháng, trong khi tác-giả Nguyễn Lý Tưởng viết là hơn 2 tháng).
4/ Theo tiến-sĩ Phạm Văn Lưu, trong cuốn “Biến Cố Chính Trị Việt Nam Hiện Đại – Ngô Đình Diệm và Bang Giao Việt-Mỹ 1954-1963”, Centre for Vietnamese Studies, Melbourne, Vic, Australia, 1994, trang 8, thì:
“Đến năm 1919 (vào năm 18 tuổi), (chứ không phải năm 1918 vào năm 17 tuổi như tác-giả Nguyễn Lý Tưởng viết) đã đủ tuổi để thi vào trường Hậu Bổ, và đã đỗ kỳ thi nhập học một cách dễ dàng…
Suốt 3 năm tại trường Hậu Bổ (tức là đến năm 1922, vào năm 21 tuổi) (chứ không phải năm 1921 tức vào năm 20 tuổi, như tác-giả Nguyễn Lý Tưởng viết; cũng không phải năm 1926 tức vào năm 25 tuổi như tác-giả Nguyễn Đình Tuyến viết, mà cũng không phải năm 1924 tức vào năm 23 tuổi như tác-giả Hoàng Ngọc Thành viết)… ông đã tốt nghiệp ra trường…
Quyền tri huyện (chứ chưa phải là Tri Huyện chính-thức như các tác-giả khác viết) huyện Hương Thủy năm 1923 (vào năm 22 tuổi) ông được cử Tri HuyệnHuyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên
rồi Tri Phủ Hải Lăng…
Đến năm 1927, ông làm Quản Đạo tỉnh Ninh Thuận…
Đến năm 1930, ông được đề cử Tuần Vũ tỉnh Bình Thuận…
… Ngô Đình Diệm nhất quyết từ bỏ chức vụ (Thượng Thư Bộ Lại) ra đi vào 1.9.1933”, (tức là ngót 4 tháng, gần giống với tác-giả Hoàng Ngọc Thành, chứ không phải là hơn 02 tháng như tác-giả Nguyễn Lý Tưởng viết).
5/ Theo ký-giả Tú Gàn, trong một e-mail gửi trên “Diễn Đàn Tin Tức” và một số diễn đàn khác, vào ngày 29-10-2004, thì:
“Năm 1928 ông (Ngô Đình Diệm) được bổ làm Tri Phủ Hải Lăng, Quảng Trị (chứ không phải vào năm 1925 như các tác-giả khác viết). Năm 1930 ông được thăng làm Quản Đạo Ninh Thuận (Phan Rang) (chứ không phải vào năm 1927 như các tác-giả khác viết) và năm 1931 làm Tuần Phủ Bình Thuận” (chứ không phải vào năm 1926 như tác-giả Nguyễn Đình Tuyến viết, hoặc năm 1930 như các tác-giả Nguyễn Lý Tưởng, Hoàng Ngọc Thành và Phạm Văn Lưu viết).
Ký-giả Tú Gàn cũng gọi chức-vụ Trưởng Tỉnh Bình-Thuận là Tuần Phủ, chứ không phải Tuần Vũ như tất cả các tác-giả khác.
6/ Theo ông Bùi Tín, cựu đại-tá Phó Tổng-Biên-Tập báo Nhân Dân của cộng-sản Việt Nam, trong bài “Ngô Đình Diệm với tư cách nhân vật lịch sử”, thì:
“Ngô Đình Diệm… vào học trường hậu bổ rất sớm, làm tri huyện Hải Lăng khi 28 tuổi (ông Nguyễn Lý Tưởng viết là 24 tuổi và ông Tú Gàn viết là 27 tuổi),làm tuần phủ Phan Thiết (đứng đầu tỉnh) khi mới 30 tuổi (ông Nguyễn Lý Tưởng viết là 29 tuổi, và ông Nguyễn Đình Tuyến viết là 25 tuổi)… xin từ chức thượng thư bộ Lại vào tháng 7 năm 1933” (nhưng ông Hoàng Ngọc Thành, ông Phạm Văn Lưu, và Cựu-Hoàng Bảo Đại lại viết là từ-chức vào tháng 9-1933).
7/ Riêng về học-trình thì ký-giả Ngô Kỷ, trong bài “Khui hồ sơ ‘Tối Mật’: Mỹ chủ mưu thanh toán anh em Tổng Thống Ngô Đình Diệm”, lại viết:
“(Ông Ngô Đình Diệm) Học trường Quốc Học Huế và tốt nghiệp lúc 16 tuổi… Sau đó ghi danh học trường Luật và Quản Trị của Pháp ở Hà Nội, (các tác-giả khác không nói đến việc học Luật và Quản Trị của Pháp, và ở Hà Nội)… Tốt nghiệp, ông Diệm đi làm việc ngay cho chính phủ” (các tác-giả khác viết là học trường Hậu Bổ — của Nam-Triều — ở Huế, rồi mới được bổ làm quan).
Ông Ngô Kỷ cũng viết: “vào ngày 02 tháng 03 năm 1933, Vua Bảo Đại bổ nhiệm ông Diệm nắm chức vụ Thượng Thư Bộ Lại” (trong lúc, theo tiến-sĩ Hoàng Ngọc Thành, thì đó là ngày 2 tháng 5-1933 — xem đoạn 3 trên kia).
8/ Theo Trần Thiện Thành, trong bài “Thân Thế Sự Nghiệp của Cố TT Ngô Đình Diệm”, thì “vừa chập chững bước chân vào đời đã được bổ nhiệm làm tri phủ Hải Lăng” chứ trước đó không làm Tri Huyện các nơi khác như các tác-giả khác đã viết), xong “làm Tổng Đốc các tỉnh Phan rang rồi Phan Thiết” (chứ không phải Quản Đạo tỉnh Ninh Thuận và Tuần Vũ tỉnh Bình Thuận).
9/ Theo Cựu Hoàng Bảo Đại, trong cuốn “Le Dragon d’Annam” (Con Rồng Việt Nam), 1990, trang 92-93, thì:
“Sau bốn tháng, vào đầu tháng 9 năm 1933, Ngô Đình Diệm không tìm thấy ở Phạm Quỷnh một sự giúp đỡ gì, liền gặp tôi” … (và xin từ-chức)…
CHÚ THÍCH:
Trong bài viết này, tôi đã dùng bản văn của giáo-sư Nguyễn Lý Tưởng làm chuẩn để đối-chiếu với các bản văn của các vị khác, vì bài viết của giáo-sư Tưởng mới hơn các bài viết khác, và vì ông Tưởng cho biết là “đã căn cứ vào Sổ Rửa Tôi, Sổ Hôn Phối và Sổ Khai Tử của giáo xứ Phủ Cam (Giáo Phận Huế) hiện còn lưu trữ tại nhà Cha Xứ…” là “những tài liệu gốc chính xác và giá trị”; vả lại khi tìm hiểu về ông Ngô Đình Diệm và gia-đình họ Ngô thì hẳn là các tài-liệu lưu-trữ tại quê-quán Phủ Cam của họ phải là đáng tin-cây hơn hết chứ.
Tuy nhiên, tôi cũng không thể không tin vào các tài-liệu của các vị khoa-bảng (tiến-sĩ) khác, vì họ cho thấy công-trình nghiên-cứu sâu rộng, chi-tiết và đầy tính khoa-học của họ.
Bởi thế, tôi tự hỏi mình phải chăng các tài-liệu lưu-trữ tại giáo-xứ Phủ Cam cũng có những điểm đã được chép khác đi, vì giáo-sư Tưởng có viết rằng “tài liệu về lý lịch” (thì do) “các Linh Mục Giáo Phận Huế” (biên soạn)… và do “Tòa Giám Mục Huế ấn hành”, mà “Linh Mục (sau này là Hồng Y) F.X. Nguyễn Văn Thuận” thì “là 01 trong những tác giả đã góp phần biên soạn tài liệu nầy” (tức là tự viết về mình và thân-thuộc của mình). Thế nhưng, chính những tài-liệu của các vị khác, ở ngoài Phủ Cam, như đã trích trên, cũng có mâu-thuẫn với nhau, thì biết kết-luận sao đây?
Tóm lại, các chi-tiết về quá-trình tham-chính, cụ-thể là các chức-vụ của nhân-vật lịch-sử Ngô Đình Diệm, dưới thời Hoàng-Đế Bảo Đại, là một phần quan-trọng không thể thiếu trong tiểu-sử của đương-nhân; mà các chi-tiết ấy thì phải được ghi chép chính-xác, chứ không thể cứ để lẫn-lộn một ít những dữ-kiện có thật với một số những dữ-kiện mâu-thuẫn nhau (tức là không đúng sự thật) như trên.
Vậy, như ký-giả Tú Gàn đã viết, viết lịch-sử mà viết không đúng thì chỉ là viết “phịa sử” mà thôi.
LÊ XUÂN NHUẬN
