VỤ BORIS NEMTSOV: THẾ GIỚI XÚC ĐỘNG MẠNH

Trọng Thành/ RFI

ING.916Cựu Phó Thủ tướng Nga Boris Nemtsov, tháng 9 năm 2012. AFP PHOTO / KIRILL KUDRYAVTSEV

Các lãnh đạo Phương Tây và đối lập Nga lên án vụ sát hại nhà đối lập Boris Nemtsov ngay giữa Matxcơva đêm qua 27/02/2015, trong khi đó Tổng thống Putin và các cộng sự nêu khả năng đây là một vụ « khiêu khích » nhằm làm bất ổn đất nước.

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama lên án « vụ giết người tàn bạo » mà nạn nhân là « người bảo vệ không mệt mỏi để các công dân Nga cũng được hưởng các quyền giống như tất cả mọi người ». Nhà Trắng kêu gọi « chính quyền Nga nhanh chóng tiến hành một cuộc điều tra không thiên vị và minh bạch ».

Lãnh đạo Ngoại giao Châu Âu Federica Mogherini cũng kêu gọi Nga điều tra « đầy đủ, nhanh chóng và minh bạch » vụ án. Tổng thống Pháp François Hollande tố cáo « vụ ám sát ghê tởm » nhắm vào một « nhà tranh đấu dũng cảm và không mệt mỏi vì nền dân chủ, một chiến binh ngoan cường chống tham nhũng ». Thủ tướng Đức Angela Merkel hối thúc ông Putin làm sáng tỏ « vụ giết người hèn hạ » này.

Phản ứng trước vụ ám sát ông Boris Nemtsov, Tổng thống Ukraina Porochenko viết trên Facebook : « Ông là chiếc cầu nối giữa Ukraina và Nga, và cây cầu ấy giờ đây đã bị những viên đạn của một kẻ sát nhân phá hủy ».

« Bị giết vì nói lên sự thật »

Nhà đối lập Mikhail Kassianov, cựu Thủ tướng dưới quyền của Tổng thống Putin trước đây, phẫn nộ : « Một lãnh đạo đối lập bị bắn gục ngay dưới chân Kremli vượt quá khỏi mọi tưởng tượng. Chỉ có một lý do duy nhất : Ông bị giết vì nói lên sự thật ». Về cái chết của ông Nemtsov, một nhà đối lập khác, cựu vô địch cờ quốc tế Garry Kasparov nhận định : « Trong không khí thù hận và bạo lực mà (Tổng thống) Putin tạo ra ở nước ngoài và tại Nga, làm đổ máu là một phương tiện thể hiện sự trung thành, khẳng định sự cấu kết. (…) Vấn đề không phải là biết rằng liệu có phải ông Putin ra lệnh sát hại Boris Nemtsov hay không. Chính nền độc tài của Putin, chủ trương tuyên truyền thường trực chống lại những kẻ thù của quốc gia » là thủ phạm.

Boris Nemtsov là người đứng đầu phong trào phản kháng chưa từng có tại Nga nổ ra trong mùa hè 2011-2012. Ông cũng là người lên tiếng mạnh mẽ chống lại nạn tham nhũng khủng khiếp trong thời kỳ chuẩn bị cơ sở hạ tầng cho Thế vận hội mùa đông tại Sotchi 2014, với việc điểm danh rất nhiều công thự, phi cơ, trực thăng thuộc quyền sở hữu của Tổng thống Nga. Cuối những năm 1990, nhà cải cách Nemtsov từng đảm nhiệm chức Phó thủ tướng dưới quyền Boris Eltsin.

Vụ ám sát « chống nước Nga »

Sau vụ ám sát gây chấn động, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố « tất cả sẽ được làm để những kẻ tổ chức và thực thi hành động tội ác hèn hạ và ác độc này bị trừng phạt tương xứng ». Trong thông điệp của ông Putin gửi đến thân mẫu người quá cố, có đoạn : « Boris Nemtsov đã để lại dấu ấn trong lịch sử nước Nga, trong đời sống chính trị và xã hội Nga. Ông ấy luôn là người bày tỏ công khai và chân thực những quan điểm của mình ».

Theo hãng thống tấn nhà nước Nga Tass, Tổng thống Putin tuyên bố vụ giết người nói trên có vẻ như được thực hiện theo hợp đồng và đây « rõ ràng là một hành động khiêu khích ».

Thủ tướng Nga Dmitri Medvdev ghi nhận sự ra đi của nhà đối lập là « mất mát lớn lao đối với xã hội Nga, mà ông ấy luôn là người bảo vệ các quyền tự do và các giá trị của xã hội chúng ta », ông Nemtsov đã là « một con người trung thành với các nguyên tắc và một nhân cách lớn ».

Người phát ngôn của Tổng thống Nga Dmitri Peskov tuyên bố nhà đối lập « không hề là một đe dọa chính trị với V. Putin, và nếu như có so sánh với mức độ được lòng dân của ông Putin, thì Boris Nemtsov chỉ hơn một công dân thường một chút ».

Lãnh đạo đảng Cộng sản Nga Guenadi Ziuganov bình luận “rõ ràng là (có âm mưu làm) đổ máu để bạo loạn bùng nổ tại trung tâm Matxcơva”». Theo một lãnh đạo khác của đảng Cộng sản, có thể « đây là một khiêu khích nhằm kích động tinh thần bài Nga ở nước ngoài »

Vladimir Vassiliev, một lãnh đạo đảng Nước Nga Thống nhất, thân cận với Tổng thống Putin, cũng có quan điểm tương tự.

Nhiều nhà đối lập với điện Kremli đã bị giết hại trong những năm gần đây, trong đó đặc biệt nổi tiếng, có nhà bảo vệ nhân quyền Natalia Estermirova, luật sư Stanislav Markelov, nhà báo Anastasia Babourova, hay nữ phóng viên Anna Anna Politkovaskai. Những kẻ trực tiếp ra tay đôi khi bị bắt và bị kết án, nhưng chưa bao giờ là những thủ phạm đứng sau lưng.

[Lãnh Vực]

Tìm Kiếm